هدف از تحقیق حاضر ارزیابی مجموعه کتابخانه های دانشگاه شیراز بر اساس "استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران" است که کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران تهیه کرده است. در این بررسی که از روش پیمایشی کتابخانه ای استفاده شده است. وضعیت موجود مجموعه کتابخانه های دانشگاه شیراز (مشتمل بر 8 کتابخانه) در پائیز 1377 با توجه به عوامل تعیین کننده مجموعه استاندارد مانند: برنامه های آموزشی و پژوهشی، تعداد جامعه استفاده کننده اعم از اعضای هیات علمی و دانشجویان در مقاطع مختلف تحصیلی، تعداد رشته های تحصیلی و ... مورد ارزیابی قرار گرفته است و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بجز نشریات ادواری، مجموعه تمامی کتابخانه های این دانشگاه زیر سطح استاندارد است. ارقام نشان می دهد که در اکثر کتابخانه های این دانشگاه به رشد مجموعه مواد غیر چاپی به اندازه موارد چاپی توجه نشده است. در مورد نشریات ادواری نتایج حاصل نشان می دهد که بجز کتابخانه دانشکده حقوق و دانشکده صنعت الکترونیک که تعداد نشریات موجود آنها زیر استاندارد است، تعداد نشریات ادواری سایر کتابخانه های بالای استاندارد است و وضعیت نسبتا مطلوبی دارند. در پایان این مقاله پیشنهاداتی جهت بهبود مجموعه سازی در کتابخانه ها ارائه گردیده است.

مقدمه: نوآوری سازمانی مستلزم تبدیل ایده ها به اشکال قابل استفاده سازمانی است و این ایده برای پیشبرد عملکرد سازمانی مورد استفاده قرار می گیرد. هدف مطالعه حاضر تعیین میزان نوآوری سازمانی (اداری و فنی) در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر شیراز (دانشگاه شیراز و دانشگاه علوم پزشکی شیراز) بود.روش بررسی: نوع مطالعه حاضر توصیفی- پیمایشی، و جامعه پژوهش شامل تمام مدیران و کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز در سال 1390-1391 خورشیدی بود (151 نفر) که با استفاده از فرمول نمونه گیری Cochran تعداد 86 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم بود. ابراز گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی آن توسط متخصصین تایید و پایایی آن با استفاده از Cronbach's alpha محاسبه شد (a=0.93). تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افراز SPSS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفت.یافته ها: وضعیت نوآوری سازمانی و دو مولفه نوآوری اداری و فنی در کتابخانه های دانشگاهی شهر شیراز بالاتر از حد متوسط است (3.42±0.66)، اما تفاوت بین میانگین مولفه های نوآوری سازمانی (اداری و فنی) معنادار بود (p£0.05). همچنین بین نظرات آزمودنی ها درخصوص نوآوری سازمانی بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی جنسیت، رشته تحصیلی، سابقه خدمت، و سطح تحصیلات تفاوت معناداری مشاهده نشد (p<0.05)، اما در متغیر دانشگاه و نوع کار در کتابخانه تفاوت مشاهده شده در مولفه نوآوری اداری معنادار بود (p£0.05). به عبارت دیگر مدیران میزان نوآوری اداری را بیشتر از کارمندان بخش خدمات عمومی و خدمات فنی می دانند.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت روز افزون نوآوری در سازمان ها، کتابخانه های دانشگاهی نیز از اهمیت ویژه ای در این مورد برخوردار شده اند. مدیریت کتابخانه های دانشگاهی با ایجاد محیط کاری مناسب برای کتابداران و کارکنان خود می تواند ارایه خدمات خود را بهبود بخشیده و نیازهای اطلاعاتی مراجعه کنندگان را بهتر برآورده سازد.

رضایت شغلی از مقوله های مهم و مورد توجه مدیران می باشد. هدف از انجام این بررسی کند و کاو محیط کار کتابداری در کتابخانه های دانشگاه شیراز و دانشگاه علوم پزشکی شیراز می باشد. برای انجام این بررسی 5 فرضیه و دو پرسش که جنبه های مختلف رضایت شغلی را پاسخگو می باشند تعیین گردید. ابزار سنجش پرسشنامه «بررسی رضایت شغلی» JSS است. داده های تحقیق از میان همه کارکنان کتابخانه ها گرد آوری شده است. نتایج بررسی نشان داد که میان رضایت شغلی و مقوله هایی مانند جنس، سن و سابقه کار کارکنان ارتباط معنی داری وجود ندارد. اما بررسی، ارتباط معنی داری را میان رضایت شغلی و سطوح سرپرستی و تخصص نشان داد. همچنین تفاوت معنی داری میان رضایت شغلی کارکنان کتابخانه ها در دو دانشگاه مورد بررسی نشان داده نشد. نتیجه کلی نشان داد که رضایت شغلی کارکنان کتابخانه ها پایین می باشد.

قداست و اهمیت ویژه کتاب آسمانی قرآن کریم در میان ایرانیان، سبب پیوند ریشه دار تاریخ چاپ با چاپ و نشر کتاب مقدس گردید، همانگونه که ظهور صنعت چاپ توسط گوتنبرگ نیز همزمان با چاپ و نشر انجیل مسیحیان بود.تاریخ چاپ در ایران با نشر قرآن مجید پیوند ناگسستنی پیدا نموده است و بدون بررسی تاریخی قرآ نهای سنگی چاپ شده در چاپخانه های تهران، تبریز و شبه قاره، اظهار نظر درباره تاریخ تحقق صنعت چاپ در ایران غیر عملی، بلکه غیر ممکن می نماید.در پژوهش حاضر سعی بر معرفی 25 نسخه از قرآن های نفیس چاپی موجود در مخزن چاپی و بخش چاپ سنگی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، همراه با تصاویر تعدادی از آنها، به ترتیب قدمت تاریخ چاپ، شده است.

مقدمه: مجموعه سازی به عنوان یکی از اساسی ترین فعالیت ها در کتابخانه مطرح می‏باشد و به دلیل اینکه یکی از موارد رضایت مراجعه کنندگان از کتابخانه منابع آن محسوب می‏شود، از حساسیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر به تحلیل فرآیند مجموعه سازی کتاب های چاپی و الکترونیکی در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سطح تهران می‏پردازد.روش‏شناسی: پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی است که با رویکرد کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته، شامل 15 سؤال باز بود که از طریق آن با 10 کارشناس مجموعه سازی یا معاون کتابخانه دانشگاهی مصاحبه به عمل آمد. برای طراحی سؤالات مصاحبه، مطالعات کتابخانه ای در حوزه فرایند مجموعه سازی و خط مشی مجموعه سازی در کتابخانه ها صورت گرفت.یافته ‏‏ها: یافته ‏ها نشان داد مجموعه سازی کتاب ها ی چاپی در کتابخانه‏های موردمطالعه را می توان تحت تأثیر عواملی همچون سیاست های مجموعه سازی، شناسایی نیازهای کاربران، فراهم آوری منابع، بودجه و ارزیابی مجموعه مقوله‏بندی کرد. برای مجموعه سازی کتاب های الکترونیکی خط مشی مدونی وجود نداشت و برای فراهم آوری آن‎ها از روش های دانلود رایگان، خرید مجموعه ای منابع، اشتراک پایگاه های اطلاعاتی و یا مبادله بین کتابخانه ای استفاده می شد. از جمله چالش های مجموعه‏سازی در کتابخانه‏ها، فراهم نبودن خط مشی مکتوب، نیاز به دانش افزایی کتابداران و ضعف نرم افزارهای کتابخانه ای بود.نتیجه: مطابق با یافته‏ها، می توان نتیجه گرفت سازوکار مجموعه سازی در کتابخانه های موردمطالعه، فاقد گروهی از مؤلفه های مهم، مانند خط مشی مدون مجموعه سازی، اصول مشخص انتخاب و کمیته های انتخاب و همچنین ارزیابی مستمر مجموعه است. همچنین مجموعه ای از عوامل بیرونی و درونی در کاستی های موجود، دخیل هستند. تحریم های بین المللی، سیاست های کلی دانشگاه و نحوه تخصیص بودجه کتابخانه ها، جدی نگرفتن لزوم تهیه خط مشی مدون مجموعه سازی، نبود برنامه ریزی مشخص برای ارزیابی مجموعه، از جمله عوامل تأثیرگذار بودند. از نتایج پژوهش حاضر می توان برای شناسایی شیوه های مجموعه سازی در کتابخانه های دانشگاهی بهره گرفت و در جهت رفع نواقص و چالش های مجموعه سازی گام برداشت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.